Lissabon (5)

In de lobby van ons hotel liggen op een tafeltje deze twee boekjes.
Fado en de Azulejos. Twee dingen die niet weg te denken zijn in
Lissabon. Het Museu do Fado hebben we niet kunnen bezoeken
maar het Museu Nacional do Azulejo willen wel heel graag bezoeken.

Dit wordt de laatste activiteit van ons vijfdaags bezoek
aan Lissabon.

Het Museu National do Azulejo is gehuisvest in een klooster
Mosteiro de Madre Deus, dat in 1509 is gesticht op initiatief
van de weduwe van Dom João II, Dona Eleonora. Zij ligt hier
ook begraven.

Er is bewust voor deze locatie gekozen omdat klooster en
kloosterkerk al rijkelijk gedecoreerd waren met tegels.

De allereerste azulejos werden door de Moren in Spanje en
Portugal geïntroduceerd. Nadien begonnen de Portugezen zich
de kunst van het vervaardigen van gekleurde tegels eigen te maken.
Ze ontwikkelden een eigen tegelkunst die bestond uit het ontwerpen
en vervaardigen van tableaus met een voorstelling op een aantal
-soms een zéér groot aantal- verschillende tegels.

In de zeventiende eeuw werden onder de invloed van de Nederlandse
tegelkunst ook tegels met voorstellingen in blauw tegen een witte
achtergrond populair. In de tweede helft van die eeuw kregen Nederlandse
tegelmakers opdrachten uit Portugal om tableaus te vervaardigen- met name
Jan van Oort, die zijn atelier had aan de Reguliersmarkt in Amsterdam,
en Willem van der Kloet, die in tegelbakkerij De Twee Romeinen aan de
Prinsengracht in Amsterdam werkte.

Voor de Portugese opdrachtgevers moesten de Nederlandse
keramisten grote tegeltableaus met voorstellingen in blauw
en wit vervaardigen. De Portugese opdrachtgevers stuurden
hiervoor hun ontwerpen naar Amsterdam.

De Nederlanders werden overigens snel bedankt voor bewezen diensten,
omdat de Portugezen zich zelf gingen toeleggen op de vervaardiging
van vergelijkbare tegeltableaus. 

In de kloosterkerk van het museum is werk te bewonderen van zowel
Van Oort als Van Der Kloet. Na de dood van Jan van Oort in 1699 heeft
Willem van der Kloet zijn werk overgenomen, en dat wreekt zich in
een afwijkende, wat grovere stijl. In de kerk zijn vaak de typische
"Hollandse" landschapsvoorstellingen te zien.

De collectie van het museum geeft een uitgebreid en goed
overzicht van de Portugese azulejokunst. Het hoogtepunt
is een in 1738 door Portugese kunstenaars vervaardigd ruim
23 meter lang overzicht in blauw en wit van het Lissabon van
voor de aardbeving, gezien vanaf de Taag.Een werkelijk
schitterend tableau.

Wanneer ik even in deze binnentuin rondloop zie ik dat er zich
achter de hoge vensters een atelier bevindt. Het is zondag en dus is
het atelier gesloten. Dan maar proberen om foto's te nemen
door de vensters heen.

De vergelijking met mijn eigen quilt"atelier" is snel gemaakt.
Hier een verzameling tegels in houten bakjes. In gedachten
vervang ik de tegels door fat quaters.

Deze stencils kan ik vergelijken met mijn quiltsjablonen.

Net zoals bij een quilttop moet een tegeltableau heel nauwkeurig
opgebouwd worden uit allemaal perfect passende patroondelen.
De vloer doet dienst als designwall.

Mappen vol met patronen en tekeningen.

En als laatste één grote bende op de werktafel.
Haha, dit is zó herkenbaar!!

In de cafetaria van het museum zien we ook een mooi aangepast
tableau.

Hier zien jullie nog enkele tegeltableaus en tegeldecoraties die ik de
voorbije dagen in de stad heb gespot.

Ook typisch zijn de prachtige tegels op de Portugese huizen en
kerken, vooral langs de kust. Iedere huiseigenaar koos een eigen
tegeltje om de gevel mee te bekleden.

Dat levert dikwijls een bonte mix van kleuren en patronen op.
Ik zou een ganse post kunnen wijden aan tegeltjes en patronen
die ik gefotografeerd heb. Quiltinspiratie ligt hier gewoon op straat.

Om deze reeks te beëindigen laat ik jullie nog even meegenieten
van een aantal quiltpatronen die ik in het museum en op straat
ben tegengekomen.

Een gevel in Cascais.

Dit werk was te zien in het museum.
Hoeveel Dear Jane blokjes herken je?

Onze citytrip naar Lissabon is een ongelooflijk fijne belevenis
geweest. Het waren vijf héél intense dagen en toch hebben
we nog veel NIET gezien. De site van Expo '98 en het Oceanário
hebben we niet bezocht. Alsook een aantal musea die zeker nog
de moeite waard waren geweest. Het boek "De witte stad Lissabon"
van Jule Hinrichs was een grote hulp bij het schrijven van dit
verslag. Een aanrader voor wie de stad ook eens wil gaan verkennen.
Groetjes Liliane

Lissabon (4)

Vandaag willen we een ritje maken met hét icoon van Lissabon
Tram 28. 
Tegenwoordig zijn er nog vijf van deze authentieke tramlijnen
in gebruik. De eerste avond hebben we een stukje met zo'n tram
gereden. Het is prachtig om te zien hoe behendig de bestuurder
de tram door de scherpste bochten, de smalste en steilste straatjes
manoeuvreert.

 Eerst moeten we een stuk wandelen tot aan één
van de opstapplaatsen van deze tramlijn. Onderweg zie je weer
waarom je graag de tram, bus of lift neemt in deze stad!

Maar het is genieten onderweg. Altijd weer zien we van die
mooie mozaïekvloeren.
Het doet me eraan denken dat de bekende Vlaamse dichter
 en journalist Herman De Coninck op 22 mei 1997
zijn dood vond op zo'n mozaïekvloer in Lissabon.

Anna Enquist die bij hem was zei:
"Hij lag heel vredig op de kleine witte stenen van het plaveisel,
haast alsof hij ging slapen".
Op de plek waar hij stierf, ligt een gedenksteen in mozaïek, met de
vermelding van zijn geboorte- en sterfjaar en een gedichtje uit zijn
dichtbundel " De lenige liefde":
"Sprookje
Er was eens een man
die altijd rechtvaardig was"
(Bron en foto: stonedletters.blogspot.com)

Tram 28 is een ouderwets klein trammetje, vanbuiten knalgeel gelakt,
in dienst genomen vanaf 1931, knus en authentiek, vanbinnen van hout,
met voorin de vermelding "20 zitplaatsen en 38 staanplaatsen".
Natuurlijk willen al die toeristen een ritje maken met Tram 28.
Dus zit het trammetje meestal eivol en was het wachten weeral
tevergeefs.

We denken dat we er goed aan doen om naar het eindpunt van deze
tramlijn, "Martim Moniz" te gaan om alzo toch een plaatsje te kunnen
bemachtigen. We waren duidelijk niet de enige die er zo over dachten.

We laten het overvolle trammetje voor wat het is en
gaan de stad op eigen kracht verkennen.

We lopen door de stad en genieten van dingen waarvan je zegt:
"Och, kijk daar, wat leuk om dit nu te zien". Zoals deze bakker
in volle actie bij het maken van de Pastéis de nata 

Een mooi fotomoment zien en het snel proberen vast te leggen!

Vanaf november duiken de kastanjeverkopers, met hun mobiele
karretjes vol geroosterde kastanjes, op in het straatbeeld van
Lissabon. De karretjes staan vaak opgesteld op drukke plekken
 in de stad. De hele stad ruikt naar geroosterde kastanjes. Deze
geur ( en de rook!!) hoort bij Lissabon in de winter.

Een klein borduurwerkje als naambordje.

De muren van Lissabon staan er vol van, graffiti en
andere street art. Er zijn meerdere tours die je kan
boeken die je langs de hoogtepunten van deze kunstvorm
leiden. Een aanzienlijk deel van de graffiti is gemaakt door
artiesten die door het stadsbestuur zijn gevraagd om de soms
wat vervallen muren op te vrolijken.

Ik vond dat de graffiti wel héél erg aanwezig was zodat je de
indruk krijgt dat er wel erg veel verval is.

Weer zo'n prachtig plekje waar ik graag een quilt uit
het raampje daarboven zou zien hangen. Een quilt in de
juiste kleuren hier gefotografeerd zou zo in een
quiltboek kunnen.

Ondertussen zijn we in de wijk Alfama aangekomen. Je valt er
van het ene schilderachtige tafereel in het andere.
Het is een doolhof van nauwe kronkelstraatjes met wapperend
wasgoed aan de prachtige smeedijzeren balkonnetjes.

Het is een plek waar je heerlijk kan genieten van fantastische
straatartiesten en van de prachtige miradouros of uitzichtpunten.
Je kijkt vol bewondering naar het kleurenpalet van deze wijk die 
deze plek zijn charme en eigen unieke karakter geeft.

Jammer dat we geen tijd meer hadden om het Museu do Fado
te bezoeken. Maar dat maken we morgen, op onze laatste dag, goed
met een bezoekje aan een ander prachtig museum van Lissabon!
Groetjes Liliane 

Lissabon (3)

Het is dag drie van ons verblijf in Lissabon.
 Eerst maar eens even mijn hoofd uit het venster
 steken om te zien welk weer het is. Graag wat zon
 vandaag want we gaan met de trein naar Estoril.

Het mondaine Estoril is een stad met veel groen, weelderige parken,
palmenlanen, hotelpaleizen, prachtige villa's en een zandstrand.
De Atlantische Oceaan slaat haar golven hier stuk op de muren van
de promenade.

Vanaf Estoril kan je in veertig minuten over de promenade wandelen
naar Cascais. Het zonnetje schijnt uitbundig en we genieten van de
warmte en de wandeling.

Cascais is een echt vissersplaatsje. De vissers komen hier 
met hun volle netten aan land. Deze visvangst gaat vaak
direct naar de omliggende visrestaurantjes. Geen enkel 
probleem om hier een heerlijk lunchadresje te vinden.

Ook in Cascais zien we de typische zwart/wit betegelde straten.
Het golfpatroon is één van de meest gebruikte patronen. 

Na de lunch nemen we een taxi naar Sintra. We willen een
bezoek brengen aan het Palácio Nacional da Pena.
Het paleis is te bereiken via een omhoogslingerende weg
 door bossen waarin grote rotsblokken liggen.

De oceaanwinden bezorgen de verweerde granieten heuvelrug
veel vocht, dat met het milde klimaat voor veel groen zorgt.
Hier groeit de meest prachtige exotische flora.
Het is niet de gemakkelijkste tocht naar boven en we moeten
een serieuze inspanning leveren om ons doel te bereiken.

"Mijn God , waar zijn we toch aan begonnen" lijken deze twee
mensen wel te denken ( en ik ook!!). Hier kopen we onze toegangstickets
voor het Palácio. Eenmaal de toegangspoort voorbij ligt er weer een
steile weg naar boven voor onze (pijnlijke) voeten. 

Moe en helemaal verkleumd van de kou en de vochtigheid komen
we eindelijk bij het Palácio aan. Dit is een zomerresidentie tussen
1840 en 1850 gebouwd door Ferdinand van Saksen-Coburg-Gotha,
die gehuwd was met de koningin van Portugal.

Het is een bizar sprookjeskasteel met een mengelmoes van
stijlen: gedraaide pilaren van dikke kabeltouwen, muren van
steenkool en grind, Arabische minaretten enz...
Ferdinand meende iets unieks te scheppen door elementen
van een groot aantal stijlen bij elkaar te voegen, maar hij
schiep een kermisachtig geheel.

Dit zou toch een perfecte setting kunnen zijn om een
mooie bijpassende quilt te fotograferen!!

Lang blijven we niet boven. We kiezen ervoor om ons met een tuk tuk
de berg af te laten rijden richting het centrum van Sintra.

Daar zitten onze vrienden (die al eerder afgehaakt hadden) ons op
te wachten. Warme chocolade, thee, koffie alles is goed als we er
maar wat van opwarmen! Wat een verschil met de warmte van
deze voormiddag. Rond half zes nemen we de (overvolle) trein
terug richting Lissabon. 
Op naar dag vier van onze citytrip!
Groetjes Liliane